Nagazaki’deki anma törenine İsrail damgası

Amerika Birleşik Devletleri (ABD) ve İngiltere’nin Tokyo büyükelçilerinin, Nagazaki’ye atom bombası atılmasının 79’uncu yıl dönümü vesilesiyle 9 Ağustos’ta kentte düzenlenecek anma törenine katılmayacakları açıklandı. İsrail büyükelçisinin törene davet edilmemesi elçiliklerin kararına gerekçe olarak gösterildi.

ABD Büyükelçiliği’nden yapılan açıklamada, Büyükelçi Rahm Emanuel’in Nagazaki Belediye Başkanı’nın İsrail büyükelçisini davet etmeyerek “etkinliği siyasi hale getirdiği” belirtildi. Emanuel’in Nagazaki’deki tören yerine Tokyo’da başka bir etkinliğe katılacağı kaydedildi.

İngiltere Büyükelçiliği’nin açıklamasında ise İsrail’in davet edilmemesinin bu yılki törene davet edilmeyen diğer iki ülke Rusya ve Belarus’la “talihsiz ve yanıltıcı bir eşdeğerlik yarattığı” savunuldu.

Fransız Büyükelçiliği sözcüsü de Fransa’yı temsilen Büyülelçiliğin iki numaralı isminin törene katılacağını belirterek İsrail temsilcisini davet etmeme kararının “üzücü ve tartışmalı” olduğunu ifade etti. Avrupa Birliği Büyükelçisinin de törene programı nedeniyle katılamayacağı ve Birlik’in daha düşük düzeyde bir diplomat tarafından temsil edileceği açıklandı.

Batılı devletlerin daha önce İsrail’in davetliler arasında yer alması konusunda Nagazaki yönetimini uyardığı öne sürüldü. Avustralya, İtalya, Kanada, Avrupa Birliği, ABD, İngiltere ve Almanya’nın geçen ay İsrail büyükelçisini törene davet etme konusunda gönülsüz olduğunun sinyalini veren Nagazaki Belediye Başkanı’na yönelik sert bir mektup kaleme aldıkları ve İsrail’in etkinlikten dışlanması halinde, yüksek düzey temsilcilerle bu törene katılmalarının kendileri için zor olacağını ifade ettikleri belirtildi.

Nagazaki (sol) ve Hiroşima’ya (sağ) atılan atom bombaları, saldırı ve sonrasındaki yıllarda yüz binlerce insanın ölümüne yol açtı.Fotoğraf: WHA/United Archives International/imago

Cohen: Güvenlik kaygıları uydurma

Nagazaki Belediye Başkanı Shiro Suzuki geçen hafta yaptığı açıklamada İsrail büyükelçisi Gilad Cohen’in Cuma günü düzenlenecek törene Gazze savaşına yönelik olası protestolar, sabotaj ve katılımcılara saldırı riski gibi öngörülemeyen gelişmelerin yarattığı endişe nedeniyle davet edilmediğini kaydetmişti. Kararın siyasi olmadığını savunan Suzuki, törenin “huzurlu ve ağırbaşlı biçimde” gerçekleştirilmesini umduklarını açıklamıştı. Belediye Başkanı ayrıca Haziran ayında İsrail Büyükelçiliği’ne Gazze’de derhal ateşkes talep eden bir mektup gönderdiklerini belirtmişti.

Salı günü Hiroşima’da düzenlenen törene katılan İsrail Büyükelçisi Cohen, Nagazaki yönetiminin kararının dünyaya yanlış mesaj verdiğini savundu. Sosyal medya hesabı üzerinden bir açıklama yayımlayan Cohen, “Japonya’nın yakın dostu ve benzer mantalitede bir halk olarak İsrail, kurbanları ve ailelerini onurlandırmak için yıllarca bu törene katılmıştır” diye yazmıştı.

CNN’e de açıklamalarda bulunan İsrail Büyükelçisi, güvenlik endişelerini “uydurma” olarak nitelendirerek belediye başkanının bu töreni “kendi politik emelleri için suistimal etmesinden duyduğu şaşkınlığı” ifade etmişti.

Nagazaki trajedisinin 79’uncu yılı

ABD’nin İkinci Dünya Savaşı’nın sonlarında 6 Ağustos 1945’te Hiroşima’ya attığı “Little Boy” adlı atom bombası, yarısı saldırı anında, diğer yarısı da sonrasında olmak üzere 140 bin kişinin ölümüne yol açmıştı. Bu felaketten yalnızca üç gün sonra 9 Ağustos 1945’te Nagazaki de aynı kaderi paylaşmıştı Nagazaki’de de en az 70 bin kişinin hayatını kaybettiği tahmin ediliyor. Nükleer saldırıların etkisi Japonya’da yıllar boyu devam etti ve binlerci kişi radyoaktif kalıntıların yol açtığı hastalıklara maruz kaldı.

AFP,AP/SÖ,BK